Why is there no socialism in the Netherlands ?

InIn 1906 publiceerde Werner Sombart een boek, dat beroemd werd onder zijn Engelse titel: Why is there no Socialism in the United States? In dat boek vroeg hij zich af waarom er in het land waar het kapitalisme zich het verst ontwikkeld had, zich niet meer socialisme voordeed. Bijna een eeuw later laat die vraag zich voor veel meer landen stellen. Ook in Nederland werd aan het begin van de twintigste eeuw verwacht dat met het kapitalistische grootbedrijf zich ook het socialisme zou verspreiden. De zoektocht naar een antwoord op de vraag waarom ook in Nederland het socialisme niet meer aanhang trok, voert langs bestaansstrategieën van gezinnen en de Nederlandse gewoonte om stoepjes te schrobben, langs arbeiders die in hun vrije tijd een stukje land bebouwen en het belang van een goede reputatie bij het houden van een varken. De keuzes van landarbeiders, dienstbodes en bouwvakkers worden onder ogen gezien. De tweede helft van de eeuw brengt een periode van eerst industrialisatie en dan diensteneconomie, en van almaar stijgende welvaart. Metaalarbeider en winkelmeisje, later verpleegster en medewerker groothandel blijken de belangrijkste beroepen. Gastarbeiders, winkelavonden, nachtdiensten en auto's van de zaak komen in beeld. Al die gegevens vinden uiteindelijk hun plaats in het antwoord op de vraag waarom het socialisme niet dieper wortelde.