Myologie vóór Vesalius

Hoewel Giambattista Canani (1515-1579 n.s.) van Ferrara een merkwaardige en vooraanstaande arts-anatoom was in de zestiende eeuw, is hij heden veel minder gekend dan zijn tijdgenoten zoals Vesalius, Fallopio of Colombo. Sterker nog, zijn enig werk over de musculaire anatomie van het bovenste lidmaat Musculorum humani corporis picturata dissectio kan aanzien worden als een meesterwerk uit zijn tijd, even innovatief als Vesalius’ Fabrica. Niet enkel inhoudelijk is de Picturata dissectio revolutionair maar ook de koperetsen zijn van een uitzonderlijke kwaliteit en nauwgezetheid. Dit is het resultaat van Canani’s veelvuldig dissectiewerk op mensenlijken, uitgevoerd met een uitzonderlijke zorg en gedreven om de anatomie tot in de kleinste details te ontdekken.

Er bestaan momenteel maar enkele originele exemplaren en dit zeer zeldzaam werk is enkel te bewonderen in de meest prestigieuze bibliotheken: in Europa vooral in Italië (Bologna, Ferrara, Padua, Pavia, Milaan) en in Dresden, Glasgow, Krakow, Londen, Oxford, Uppsala en Wenen. De enige twee originele exemplaren in de V.S. bevinden zich in de Yale University Library en in de Rubenstein Library van de Duke University, waarvan een facsimile is bijgevoegd.

Studie van dit historisch belangrijke en ook mooie werk is daarom een absolute aanrader.

Francis van Glabbeek is professor aan de Faculteit Geneeskunde en Gezondheidswetenschappen van de Universiteit Antwerpen. Hij is orthopedisch chirurg en adjunct-diensthoofd van de afdeling orthopedie en traumatologie van het Universitair Ziekenhuis Antwerpen, met het bovenste lidmaat als specialisatie. Aan de faculteit geneeskunde is hij verantwoordelijk voor de musculoskeletale anatomie en de geschiedenis van de geneeskunde.

Maurits Biesbrouck publiceerde naast een Nederlandse vertaling van het eerste boek van de Fabrica 1543 van Vesalius een Vesalius-bibliografe en een overzicht met bespreking van de edities van zijn werken, beide jaarlijks bijgewerkt in www.andreasvesalius.be.

Jacqueline Vons is professor emeritus klassieke talen aan de Université François Rabelais (Tours) en lid van de Académie des sciences, belles-lettres et arts de Touraine. Samen met Prof. Stephane Velut, professor anatomie aan dezelfde universiteit, publiceerde zij in 2008 de eerste Franse vertaling van Vesalius’ Epitome en werkt momenteel voor de Bibliothèque interuniversitaire de Santé - Pôle médecine, Université de Paris, aan de Franse vertaling van de Fabrica 1543 van Vesalius.